Her toplumda çocukların cinsel istismarı hakkında yaygın yanlış inanışlar bulunur. Bu inanışlar birbirini besleyerek büyür ve cinsel istismarla etkin mücadelede engeller oluşturur. Cinsel istismar konusunda toplumda var olan sessizliği kırmak için ilk adım doğru bilgi ve yaklaşıma sahip olmaktır. Yetişkinler; cinsel istismarın kapsamı, sebepleri ve etkileri ile ilgili doğru ve bilimsel bilgiye sahip olmalı ve istismarın önlenmesinde sorumluluk almalıdır.
Hazırladığımız bu listede çocuğa yönelik özellikle temas içeren cinsel istismar türlerine dair yaygın yanlış inanışları ve neden yanlış olduklarına dair açıklamaları okuyacaksınız. Cinsel istismar denilince akla çoğunlukla temas içeren türler geldiği için mitler de bu istismar türleri etrafında toplanıyor, yine de cinsel istismarın temas içermeyen türleri de olduğunu unutmayalım.
Doğru Bilinen Yanlışlar Nelerdir?
(D) Çocuklar istismar hakkında yalan söylemezler. Bu konuda hikaye uyduranlara çok az rastlanır. Anne ve babanın çocuğuna koşulsuz güvenip onu anlamaya çalışması gerekmektedir.
(D) Çocukların görünüşü ya da davranışı istismara sebep olmaz. Anlamını dahi bilmedikleri olayları provoke etmekten dolayı çocuklar asla suçlanamazlar. Giyim tarzı bir çocuğun ya da gencin taciz veya istismar edilmesini kati surette meşru kılmaz.
(D) Çocukları bu konuda eğitmeliyiz. İstismarla karşılaştığında çocuk bağırarak yardım istemeli, koşarak kaçmalıdır.
(D)İstismarcının tercih ettiği yerler genellikle çocuğun tanıdığı, bildiği yerledir: Okul ve çevresi, evle okul arasındaki yol, bir arkadaş ya da akrabanın evi, çocuğun kendi evidir. Çocuğun rahat ve gevşek olduğu zamanlarda, oyun zamanları, banyo zamanı ya da yatma zamanı istismarcının tercih ettiği zamanlardır.
(D) Olguların %80-95’inde istismarcı çocuğun tanıdığı, normal görünüşlü biridir. Genellikle 20-45 yaş arası evli sosyal hayatı olan şüphe çekmeyen bir aile babasıdır.
(D) Cinsel istismara her kültürde, her ülkede ve her sosyo-ekonomik grupta rastlanmaktadır. Kız çocuklarda ensest, erkek çocuklarda ise pedofil diğer istismar türlerinden daha sık rastlanmaktadır.
(D) Çocuklar cinsel İstismarı asla unutmazlar… "Hayattaki en kötü şey hafızayı değiştirememenizdir." sözleri, çocukluğunda cinsel istismara uğramış bir yetişkine aittir.
(Y) Cinsel istismar yalnızca çocuğun hayal gücünün uydurmasıdır. Çocuklar hikayeler uydururlar.
(Y) Giyim tarzı, bir çocuğun veya gencin cinsel bir obje olarak görülmesine sebebiyet verir.
(Y) Çocuklara uslu, akıllı, açıkgöz olmalarını söyleyerek onları korumuş oluruz.
(Y) Genellikle tehlikeli yerler, özellikle karanlık bastıktan sonra, parklar, umumi tuvaletler ve boş sokaklardır.
(Y) Çocuklar kötü görünümlü, yabancı kişilerden uzak durmalı çünkü onlar istismarcı kişilerdir.
(Y) Cinsel istismar vakaları her yerde yaşanmaz, bazı kültürlerde, ülkelerde yaşanır.
(Y) Çocuk; yaşadıklarını, cinsel istismarı bile, yakın zamanda ya da büyüyünce unutur. Fazla kurcalanmamalı.
Cinsel İstismardan Nasıl Korunulur?
Her yıl 1.6 milyon çocuğun fiziksel, cinsel, duygusal istismar ya da ihmal yaşadığı; 1000’den fazla çocuğun bu nedenlerle öldüğü tahmin ediliyor. Cinsel istismar ve tecavüz konusunda son 50 yıldır yapılan araştırmalar istismarcının çoğunlukla erkek, çekirdek aile, geniş aile, yakın çevre ya da eğitim kurumlarından; çocuğun, hatta ailenin de tanıdığı biri olduğunu gösteriyor.
Çocuğunuzu cinsel istismardan korumak için;
1. Çocukla sıcak, açık ve güven dolu etkili bir iletişiminiz olsun.
2. Çocuğun bakımını bir başkasına devrederken, ne kadar tanıdık ve güvenilir biri bile olsa tedbiri elden bırakmayın.
3. Aşağıdaki basit güvenlik mesajlarını cinsel unsurlara odaklanmadan, sakin ve kontrollü biçimde çocuğunuza iletin.
- Tanıdığımız biri olsa bile, biri seni evine davet ederse mutlaka bize haber vermelisin.
- Birinin sana vereceği şeker, oyuncak gibi hediyeleri bizden habersiz kabul etmemelisin.
- Anne babadan izinsiz hiçbir yere gitmemelisin.
- Vücudun sana aittir ve onu korumak senin hakkındır.
- Tanıdığımız biri bile olsa kimse sen istemeden seni öpme, kucaklama, sarılma, dokunma hakkına sahip değildir.
- Seni rahatsız eden, korkutan, üzen her davranışı bize anlatmalısın.
- Kalabalık bir yerde seni rahatsız eden ya da korkutan biri olursa çığlık atıp, oradan uzaklaşmaya çalışmalısın.
- Dudaklarımız, göğüslerimiz, popomuz, bacak aramız vücudumuzun özel bölgeleri olup, buralara bakmaya ve dokunmaya anne dışında kimsenin hakkı yoktur. Böyle bir istekle karşılaşırsan kimseye izin vermemelisin.
- Mahremiyet eğitimini aileden almayan çocuk, her zaman istismara daha çok açıktır. Bu yüzden, çocuklara ve gençlere kendi bedenleri hakkında bilgi ve bebeklikten itibaren de mahremiyet eğitimi vermek çocuğun fiziksel, duygusal ve cinsel istismara karşı kendisini korumasına fayda sağlayacak en önemli konudur.
İstismardan Şüphe Duyulduğunda Ne Yapmalı?
Bir çocuğun istismara maruz kaldığından şüpheleniyorsanız yapmanız gereken, çocuğu bu konuda konuşmaya zorlamak değil, çocuğun istismarı açıklayacağı kadar güvende hissedeceği bir iletişim kurmaktır. Cinsel istismar konusunda bir duyum alındığında, mağdurun şikayetçi olup olmaması dikkate alınmaksızın ve idareye takdir hakkı tanınmaksızın gerekli tespit ve raporlamanın yapılarak derhal yetkili merciye bildirim yapılması gerekmektedir. Çocuğun korunması ve istismarın durdurulması için bu uygulama yasal zorunluluktur.
Bildirim yapabilmeniz için mevcut imkanlar;
- Emniyette bu konuyla ilgilenen çocuk polisleri vardır. Kendilerine ulaşıp durumu anlatıp onlardan yardım talep edebilirsiniz.
- Savcılığa
- Çocuk izlem merkezlerini arayarak yardım isteyebilirsiniz.
- Alo 183 yardım hattını arayabilirsiniz. Bu yardım hattı, aile, kadın, çocuk, yaşlı, engelli, şehit yakınları ve gazilere yönelik hizmetler hakkında bilgilendirme ve yönlendirme yapan bir hattır.
- Öğretilerle birlikte toplumumuzda “doğru farkındalıklar” oluşmasının bir çocuğun hayat yolculuğu için ne kadar önemli olabileceğini unutmayalım.